Maar liefst twee miljoen Nederlanders kijken om naar een familielid of vriend die langdurig ziek is of om andere reden hulp nodig heeft. Tenminste, zoveel telde het CBS er in 2015. In werkelijkheid ligt het aantal mantelzorgers waarschijnlijk hoger. Want mantelzorgers lopen doorgaans niet te koop met hun liefdevolle toewijding. Het is iets van de familie of tussen vrienden. Bovendien beseffen veel mensen niet dat regelmatig helpen met de boodschappen of geldzaken, hen al mantelzorger maakt.
Olivier Gerrits, directeur bij Zilveren Kruis, kan erover meepraten. In de familie komt een spierziekte voor en Oliviers vader heeft deze erfelijke ziekte. "Vroeger kon hij dit nog goed combineren met zijn werk als arts en het gezinsleven. Op latere leeftijd deed zijn lichaam steeds minder wat hij wilde. Sindsdien ontfermt mijn moeder zich over hem," vertelt Olivier. "En dat gaat veel verder dan alleen praktische dingen regelen, zoals mijn vader ergens naartoe rijden. Ze moet de hele dag alert zijn. Mijn vader is namelijk steeds slechter ter been en verliest snel zijn evenwicht. Een ongeluk zit in een klein hoekje."
Gemengde gevoelens
Oliviers ouders voelden zich genoodzaakt om te verhuizen naar een gelijkvloerse woning. "Ze wilden eigenlijk niet weg uit hun vorige huis, maar moesten wel. Dat was een emotioneel moment. Achteraf gezien was het voor beiden wel een goede keuze. Mijn vader wordt steeds afhankelijker van mijn moeder en dat roept bij hem gemengde gevoelens op. Voor haar is het ook niet makkelijk. Ze cijfert zichzelf soms totaal weg, maar kan tegelijk de zorg voor mijn vader moeilijk aan een ander overlaten. Ik zie de dynamiek in hun relatie veranderen."
Zoals veel mantelzorgers ziet zijn moeder de zorg die ze biedt als vanzelfsprekend. Iets wat je 'gewoon' doet. Maar zo gewoon is het natuurlijk niet. Mantelzorg gaat gepaard met bijzondere toewijding. "Mijn moeder doet het uiteraard met alle liefde, maar het is ook wel eens zwaar. Dan zeg ik tegen haar: 'Denk ook aan jezelf, he?' Ze gaat maar door, terwijl ze er op den duur zelf aan onderdoor zou kunnen gaan."
Niet alleen
De belangrijkste tip die Olivier mantelzorgers kan meegeven, is daarom: Probeer het niet in je eentje op te lossen. Betrek je omgeving erbij. Deel je zorgen en zeg het als je het zwaar hebt. "Mijn vader is wel eens een middagje bij ons en hij is een keer naar een zorghotel geweest. Hij heeft het daar prima naar zijn zin gehad en voor mijn moeder was het een welkome adempauze. Eigenlijk een doorbraak, want deze ervaring opende onze ogen voor de mogelijkheden van mantelzorgondersteuning."
